Festivali Ndërkombëtar "Gjon Mili"
Për herë të parë në Shqipëri, Korça çel Festivalin Ndërkombëtar të Fotografisë. Brenda muzeut "Gjon Mili" një laborator i ri, i krijuar për të gjithë të rinjtë e apasionuar pas filmit dhe fotografisë.
Për herë të parë në Shqipëri, Korça çel Festivalin Ndërkombëtar të Fotografisë. Brenda muzeut "Gjon Mili" një laborator i ri, i krijuar për të gjithë të rinjtë e apasionuar pas filmit dhe fotografisë.
Në kuadër të Ditës Kombëtare të Trashëgimisë Kulturore, Muzeu Kombëtar i Artit Mesjetar sjell ekspozitën me temë "Dardharët". Një ekspozitë e veçantë nga 24 artistë Dardharë të cilët kanë lënë gjurmë të thella në artin ikonografik.
Transformimi dhe modernizimi i Mësonjëtores së Parë Shqipe, një vlerë e shtuar për Korçën.
Muzeu Kombëtar i Arsimit në Korçë ndodhet në ndërtesën e shkollës së parë shqipe, e hapur më 7 mars 1887. Në ambientet e muzeut janë të ekspozuara historia e shkrimit shqip dhe botime të shqipes.
Në ndërtesën ku ndodhet sot Muzeu Kombetar i Arsimit shqiptar, ndërtesë Monument Kulture 150-vjeçare, është hapur Shkolla e Parë në gjuhën shqipe, ose siç thirrej atëhere, "Mësonjëtorja e Parë Shqipe". Kjo shkollë u hap më 7 Mars 1887, me leje nga Perandoria Osmane. Ndërtesa ishte shtëpia ku banonte patrioti korçar Diamanti Terpo i cili e dhuroi këtë banesë për shkollën shqipe. Në këtë muze pasqyrohet historia e shkrimit shqip, e morisë së alfabeteve deri në alfabetin që kemi sot, vendosur në Kongresin e Manastirit, më 1908. Në këtë muze pasqyrohet historia e librit shqip prej abetares së parë të gjuhës shqipe (evetari, 1744), hartuar nga Naum Panajot Bredhi (Veqilharxhi).
Ndërtesa e muzeut ka tetë mjedise ekspozimi.
Muzeu Kombëtar i Artit Mesjetar hap dyert për vizitorët me një fond prej 8000 ikonash dhe objektesh të karakterit religjioz.
Muzeu Arkeologjik i Korçës është një ndër muzeumet më të rëndësishëm të arkeologjisë në Shqipëri. 15 mijë objekte historike të krahinave të Korçës ruhen në këtë muze. Ato datojnë që nga periudha të ndryshme prehistorike dhe qëndrojnë atje që nga viti 1985.
Muzeu i Artit Mesjetar në Korçë është çelur në vitin 1980
Eksponatet dhe fondet e pasura të tij përbëhen nga objekte historike, kulturore e artistike të periudhës mesjetare, që lidhen kryesisht me trashëgiminë e krishterë bizantine dhe pasbizantine. Ikonat, objektet prej guri, koleksioni i objekteve prej metalesh të çmuara, druri të gdhendur, tekstili, letre etj., janë shembuj të një pasurie e larmie vlerash të paçmuara.Në veçanti, koleksioni ikonografik që ky muze posedon, është një nga më të mëdhenjtë në numur(rreth 6.500 ikona) dhe po aq i bukur e i krahasueshëm me gjithë artin tjetër bizantin e pasbizantin të krijuar në territoret fqinje të inkuadruara në ish Perandorinë Bizantine. Kjo trashëgimi e vyer që sot ruhet, mbrohet e studiohet është një prej akteve më kurajoze e të qytetëruara të atyre që bënë të mundur shpëtimin e saj dhe krijimin me to të Muzeut Kombëtar të Artit Mesjetar. Drejtimet kryesore të aktivitetit të Muzeut Kombëtar të Artit Mesjetar janë ekspozimi dhe promovimi publik, mbrojtja, konservimi dhe restaurimi i objekteve, studimi e puna shkencore dhe aktiviteti ndërkombëtar. Muzeu ka sallën e ekspozitës permanente me rreth 200 objekte arti, disa laboratorë ekzaminimi e konservimi, mjediset e fondeve dhe një infrastrukturë modeste mikroklimaterike. Në të punojnë disa punonjës specialistë, restaurues, administrues e shkencorë. Në ekspozitë paraqiten një pjesë e veprave më të mira mesjetare nga periudha e autorë anonimë apo të identifikuar. Kështu, midis tyre dallohen ikonat e shek. XIII-XIV, duke vijuar më pas me kryveprat e kryemjeshtrat si Onufri, Nikolla, Onufër Qiprioti, Simoni i Ardenicës, Mësues Kostandini, Kostandin Jeromonaku, Kostandin Shpataraku, David Selenicasi, Vëllezërit Çetiri(Katro), Vëllezërit Zografi e bijtë e tyre, si dhe të tjera vepra e autorë që kanë punuar në viset shqiptare dhe jashtë tyre. Në mes të këtij koleksioni janë rreth 150 autorët ikonografë shqiptarë dhe të huaj të zbuluar deri sot.
Tuma e Kamenicës është një nga tumat më të mëdha të njohura deri më tani, në të cilën u evidentuan 400 varre, mbetje skeletorë të 430 individëve dhë më shumë se 3500 objekte. Varret më të hershëm të saj i përkasin periudhës së bronzit të vonë rreth shek XII p.e.s. Kjo tumë ka pushuar së funksionuari rreth mesit të shek VI p.es, pra ka një histori gati 700- vjeçare. Në këtë tumë gjenden të konservuara si, Unaza e varrit qendror të tumës, grupi i parë dhe i dytë i varreve me strukturë monumentale si dhe pjesa tjetër që është lënë e pa gërmuar, ku mendohet se në atë pjesë të tumës ekzistojnë edhe 400 varre të tjerë. Gjithë veprimtaria kërkimore shkencore që u realizua sipas të gjitha kr itereve bashkëkohore e me mjete moderne gjatë këtyre fushatave të gërmimeve në terren, u organizua dhe drejtua nga Lorenc Bejko, Maria Grazia Amore dhe Skënder Aliu. Në përfundim të këtyre gërmimeve u provua se tuma e Kamenicës përfaqëson monument in mortor më të madh të llojit të vet në raport me 200 tumat e tjera të gërmuara në Shqipëri dhe në zonat e tjera fqinje të Ballkanit e më gjerë. Varri qendror me të cilën zë fill ndërtimi i kësaj tume, daton në Bronzin e vonë, shek. 13 të p.e.s. : i përket një burri, i cili ka vdekur rreth të dyzetave. Ky varr nuk kishte inventar, por poshtë tij ndodhej një gropë e thjeshtënë të cilën u gjetën një grumbull kockash të djegura kafshësh (dele ose dhi), që tregojnë shenja të një ceremonie mortore. Ndryshe nga tumat e tjera të këti j lloji të gërmuara në Shqipëri : Barç (Korçë) ; Rehovë (Kolonjë) ; Piskovë (Përmet); Vodhinë (Gjirokastër) ; Vajzë (Vlorë) ; Pazhok (Elbasan) ; Cinamakë (Kukës) ; Shtoj (Shkodër), të cilat kanë patur varre qendrore - varri qëndror i tumës së Kamenicës është i kufizuar me dy rrathë bashkëqë ndrorë, me diametër 13 m të ndërtuar me gurë me përmasa mesatare. Në zonën brenda kësaj unaze janë vendos ur gjatë periudhës së Bronzit të vonë (1200–1050 p. e. s) edhe 40 varre të tjerë.
Muzeu i Artit Oriental Bratko u hap në qershor të vitit 2003 duke përmbushur kështu ëndrrën e Dhimitër Mborjes (1903-1990) artistit, fotografit dhe mbedhësit të artit oriental si dhe të artit antik. Mborja ka lindur në Korçë, ndonëse ai udhëtoi shumë nëpër botë dhe u vendos në Amerikë. Gjatë jetës së tij ai provoi të gjitha peripecitë e historisë së shekullit të 20-të duke përfshirë edhe ato të emigrantit.
Në moshën 17 vjeçare Dhimitër Mborja largohet nga Shqipëria për tu vendosur në Amerikë ku ndoqi shkollën e arteve në Detroit përpara se të vendosej në Hollivud ku ai punoi në një studio filmash multiplikative (me kartona), u miqësua me "yje" të ekranit të argjëndë dhe fitoi famë si një artist-siluetë.
Me futjen e Amerikës në Luftën e Dytë Boterore, Mborja u mobilizua në ushtrinë amerikane në vitin I942. Pas kryerjes se studimeve për fotografi ne Kolezhin e Luftes në Uashington, ai shërbeu si anëtar i Signal Corps me trupat europiane. Në fund të luftës më I945, Mborja u lirua nga shërbimi ushtarak me lavdërime dhe u largua për tu bërë fotograf në agjensinë UNRRA (United Nations Relief and Rehabiliution Agency). Kjo punë e solli atë përsëri në Europë ku përpiloi një koleksion fotografik për kushtet e jetës së pas-luftës në Ballkan. Më pas u zhvendos në Azi, gjatë kësaj kohe në Azi ai ushqeu një pasion për të koleksionuar artin e këtyre vendeve. Shija e tij fillestare për artin japonez me kalimin e kohës u zgjerua duke përfshirë një vleresim për traditat e Tailandës, Koresë dhe Indonezisë. Dhe kjo shije e perfeksionuar tashmë, shprehet plotesisht në koleksionin e prezantuar në këtë muzeum.
Një atraksion i ri kulturor në Korçë
Fotografi amerikan me origjinë shqiptare Gjon Mili, tani ka një kënd muzeal në qytetin e origjinës së tij, Korçë.
15 foto të realizuara nga fotografi me famë botërore janë ekspozuar në ambientet e brendshme të Qendrës Kulturore “Vangjush Mio” në një sallë të veçantë.
Gjon Mili njihet si fotografi që përdori për herë të parë flashin elektronik dhe fotografimin e lëvizjes.
Gjon Mili u lind më 24 nëntor 1904 në Korçë. Në moshën 5 vjeçare familja e tij emigroi në Rumani. Atje Mili ku kreu shkollën e mesme dhe në moshën 19vjecare u nis drejt Amerikës. U diplomua në Institutin e Teknologjisë së Masaçusetit inxhinier ndriçimi. Gjatë kësaj kohe u mor me artin fotografik.